Τα τεχνικά σφάλματα (artifact) λόγω κίνησης
δημιουργούνται από εκούσιες ή ακούσιες κινήσεις του ασθενούς ή από παλμικές
ώσεις και φαινόμενα ροής στα αγγεία, την καρδιά και το ΕΝΥ.
Στην Μαγνητική
Τομογραφία τα artifact
κίνησης
μπορούν να προκαλέσουν ασαφοποίηση των ανατομικών δομών κατά την διεύθυνση της κωδικοποίησης
φάσης δημιουργώντας είδωλα (ghost
artifacts)
κατά την διεύθυνση της κωδικοποίησης φάσης.
Αυτό συμβαίνει για τους
εξής δύο λόγους:
- Κατά την χωρική καταγραφή του σήματος,
το σήμα σε κάθε voxel
είναι
σταθερό μεταξύ των βημάτων κωδικοποίησης φάσης και κάθε αλλαγή που παρατηρείται
στο σήμα οφείλεται μόνο στην εφαρμογή της κωδικοποίησης φάσης. Επομένως κάθε
αλλαγή της τιμής της φάσης του voxel
που
οφείλεται σε κίνηση, αποδίδεται από τον FFT σε
διαφορετικό voxel
με
αποτέλεσμα κινούμενες δομές να καταλαμβάνουν διαφορετικές θέσεις στο FOV σε
διαφορετικούς χρόνους κατά την διάρκεια της κωδικοποίησης φάσης.
- Για την δειγματοληψία του σήματος κατά
την κωδικοποίηση συχνότητας χρειάζονται μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου ενώ
χρειάζονται δευτερόλεπτα για την πλήρωση του χώρου δεδομένων.
Τα είδωλα που προκαλούν
οι περιοδικές κινήσεις είναι ακριβή αντίγραφα του κινούμενου θέματος (στην προκειμένη περίπτωση η ιγνυακή αρτηρία),
ισαπέχουν μεταξύ τους και η ένταση τους εξασθενεί όσο απομακρυνόμαστε από την
αρχική δομή. Τα είδωλα μπορεί να είναι φωτεινά ή σκοτεινά ανάλογα με το πλάτος
του παλμού.
Τεχνικές αντιμετώπισης
σφαλμάτων κίνησης:
- Εναλλαγή
αξόνων φάσης και συχνότητας
- Τεχνικές ελέγχου της αναπνοής
- Καρδιακός συγχρονισμός
- Τεχνικές πλήρωσης Κ-χώρου
- Αύξηση NSA
Καμία τεχνική δεν
εξαλείφει τελείως τα σφάλματα κίνησης, ενώ κάθε μία από αυτές έχει πλεονεκτήματα
και μειονεκτήματα.
Τέλος η εναλλαγή των αξόνων φάσης και συχνότητας
μπορεί να απομακρύνει το artifact
από
την περιοχή ενδιαφέροντος, αλλάζοντας του θέση χωρίς να το εξαλείφει.
Β.Μ.-Θ.Θ.
Πηγή:
Κουμαριανός Δ., Μαγνητική Τομογραφία: Από τις βασικές Αρχές
στην Κλινική Πράξη, Εκδ. Ζεβελεκάκη, Αθήνα 2013. ( Σελ. 213-215)
