Radiology Community: Υπολογιστική (Αξονική) Τομογραφία Α.Μ.Σ.Σ.

Βασικό Πρωτόκολλο εξέτασης ΑΜΣΣ με υπολογιστική (αξονική) Τομογραφία

Ολοκληρώνοντας τις παρουσιάσεις με τις απεικονιστικές μεθόδους για τον έλεγχο των δομών της ΑΜΣΣ, μετά τις 1) βασικές ακτινολογικές προβολές ΑΜΣΣ, 2) τις ειδικές προβολές ΑΜΣΣ, και 3) την MRI ΑΜΣΣ, στο radiology community δημοσιεύουμε το βασικό πρωτόκολλο μελέτης της ΑΜΣΣ με την υπολογιστική (αξονική) τομογραφία.

Η υπολογιστική (αξονική) τομογραφία (Computed Tomography ή CT χάριν συντομίας) αποτελεί την μέθοδο εκλογής για την, σε επείγουσα βάση, εξέταση της ΑΜΣΣ σε ασθενείς που έχουν υποστεί κάκωση. Η CT ΑΜΣΣ έχει επίσης μεγάλη διαγνωστική αξία για μια σειρά παθολογιών που αφορούν τους σπονδύλους αλλά και τις γειτνιάζουσες με αυτούς δομές μαλακών μορίων. Αν και σε ότι αφορά τα μαλακά μόρια και τις δομές του ΚΝΣ, η Μαγνητική Τομογραφία παρουσιάζει σοβαρά πλεονεκτήματα έναvτι της CT, η τελευταία αποτελεί μέθοδο εκλογής για την ενδελεχή μελέτη των οστικών δομών, τις οποίες η MRI δεν απεικονίζει.

Η CT ΑΜΣΣ, όπως σημειώσαμε και πιο πάνω, αποτελεί την εξέταση αναφοράς σε περιπτώσεις σοβαρής κάκωσης της ΑΜΣΣ (Βλέπε περιστατικά κάνοντας «κλικ» εδώ και εδώ)

Επίσης συμβάλλει σημαντικά στη διερεύνηση:

- Κηλών μεσοσπονδυλίων δίσκων.

- Συγγενών δυσπλασιών της ΑΜΣΣ.

- Μαζών – όγκων που εξορμούνται από την ΑΜΣΣ.

- Κατάγματα οστών ή περιοχές δυνητικής αστάθειας.

- Για λοιμώξεις που αφορούν την ΑΜΣΣ.

Προετοιμασία Εξεταζομένου.

Ζητάμε από τον εξεταζόμενο να αφαιρέσει όλα τα κοσμήματα από την περιοχή του αυχένα, όπως επίσης και τυχόν σκουλαρίκια ή τεχνητές οδοντοστοιχίες.

Δεν απαιτείται λήψη ιδιαίτερων μέτρων ακτινοπροστασίας για τις γονάδες (λόγω απόστασης τους από το εξεταζόμενο θέμα). Εν τούτοις στις γυναίκες θα μπορούσε να εφαρμοστούν μέτρα ακτινοπροστασίας για τους μαστούς*.

Κατά τη διάρκεια της ακτινοβόλησης ζητάμε από τον εξεταζόμενο να μην καταπίνει (για τον περιορισμό των κινήσεων που προκαλούν artifact) και να αναπνέει ήρεμα.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Τίθεται πάντοτε στις εξεταζόμενες αναπαραγωγικής ηλικίας, το ερώτημα για αποκλεισμό εγκυμοσύνης πριν την πραγματοποίηση της εξέτασης.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Ασθενείς με υποψία κατάγματος ή εξαρθρήματος ΑΜΣΣ τους μεταφέρουμε με προσοχή στο εξεταστικό τραπέζι, με τη βοήθεια κατάλληλων φορείων. ΠΟΤΕ δεν αφαιρούμε νάρθηκες – κολλάρα ακινητοποίησης ΑΜΣΣ.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Σε περιπτώσεις που απαιτηθεί η ενδοφλέβια χορήγηση ιωδιούχου σκιαγραφικού μέσου, απαιτείται ο έλεγχος της νεφρικής λειτουργίας (πρόσφατη τιμή κρεατινίνης ή GFR) και ο αποκλεισμός ιστορικού αλλεργίας!

* Για την προστασία των μαστών μπορούν να χρησιμοποιήσουμε ακτινοπροσταστευτική ποδιά περιμετρικά του θώρακα της εξεταζόμενης (μπρος – πίσω)

Τοποθέτηση Εξεταζομένου:

Ο Εξεταζόμενος τοποθετείται ύπτιος με την κεφαλή σε ουδέτερη θέση και τα χέρια τοποθετούνται στα πλάγια του σώματος, ώστε να μην ανυψώνονται οι ώμοι.

Τοπογράφημα και κλίση του Gantry

Το τοπογράφημα είναι πλάγιο και η κλίση του gantry πρέπει να είναι κάθετη προς τον επιμήκη άξονα της Α.Μ.Σ.Σ και κατά το δυνατό παράλληλη με το επίπεδο των μεσοσπονδύλιων δίσκων. Οι δύο ή τρείς πρώτοι αυχενικοί σπόνδυλοι σαρώνονται χωρίς κλίση.

Πάχος τομής :5mm

Μεσοδιάστημα :5mm

Στοιχεία τομών:

KVp 120

mAs 320

SFOV 25 cm

DFOV 10 cm

Αλγόριθμος :stnd + Bone

Εντολή αναπνοής: Ήρεμες ανάσες

Όρια εξέτασης :

Από τη βάση του κρανίου (ινιακό τρήμα) έως την άνω επιφάνεια του 1^ου θωρακικού σπονδύλου .

Ο 1^ος θωρακικός σπόνδυλος – ο οποίος αποτελεί το κατώτερο σημείο της σάρωσής μας – αναγνωρίζεται από της αρθρικές επιφάνειες με τις πρώτες πλευρές. ΠΡΟΣΟΧΗ! Στις περιπτώσεις αυχενικών πλευρών.

IV Contrast (Ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού ιωδιούχου μέσου):

Συνήθως όχι. Έγχυση σκιαγραφικού απαιτείται σε ειδικές περιπτώσεις μελέτης όγκων, φλεγμονών κ.λπ.

Σχόλια :

Όλες οι εικόνες προβάλλονται σε παράθυρο μαλακών μορίων και σε οστικό παράθυρο.

-Η κλίση του gantry πρέπει να μεταβάλλεται για να αποφεύγονται artifacts από μεταλλικά αντικείμενα του στόματος.

-Σε πολλές περιπτώσεις είναι δυνατό να ζητηθεί CT ΑΜΣΣ σε εντοπισμένη περιοχή, ανάλογα με την κλινική εικόνα και την αναμενόμενη εντόπιση της βλάβης, με συνηθέστερη την περιοχή μεταξύ Α3 και Α7 σπονδύλου.

-Το πάχος τομής μπορεί να μειωθεί στα 3 mm σε περιπτώσεις αναζήτησης πολύ μικρής οστικής βλάβης και σε αυστηρά εντοπισμένη περιοχή.

-Ο 1^ος θωρακικός σπόνδυλος του οποίου η άνω επιφάνεια αποτελεί και το τέλος της εξέτασης αναγνωρίζεται από τις αντίστοιχες θωρακικές πλευρές που αρθρώνονται μαζί του.

-Προσθιοπίσθια φυσιολογική διάμετρος του μηνιγγικού σάκου: > 6-7 mm .

-Ιδιαίτερα για την εξέταση του οδόντα και την αναζήτηση τυχόντος κατάγματος αυτού, απαιτείται ελικοειδής σάρωση με τεχνική υψηλής διακριτικής ικανότητας.

Πρωτόκολλο Υ.Τ . ΑΜΣΣ με ελικοειδή σάρωση :

Η ελικοειδής σάρωση εφαρμόζεται σαν τεχνική στις περιπτώσεις που είναι απαραίτητη η δημιουργία ανασυνθέσεων (MPR).

Ενδεικτικό βασικό πρωτόκολλο:

Πάχος δέσμης: 3 mm, διάστημα ανακατασκευής: 2 mm, KVp: 120, mAs : 280, PR: 1-1,5.