Βασικός Ακτινολογικός Έλεγχος Α.Μ.Σ.Σ.

Βασικός Ακτινολογικός Έλεγχος Α.Μ.Σ.Σ.

-. Προετοιμασία Εξεταζομένου.

Ζητάμε από τον εξεταζόμενο να αφαιρέσει όλα τα κοσμήματα και τα ενδύματα  από την περιοχή του αυχένα, όπως επίσης και τυχόν σκουλαρίκια ή τεχνητές οδοντοστοιχίες.

Δεν απαιτείται λήψη ιδιαίτερων μέτρων ακτινοπροστασίας για τις γονάδες (λόγω απόστασης τους από το εξεταζόμενο θέμα. Εν τούτοις στις γυναίκες θα μπορούσε να εφαρμοστούν μέτρα ακτινοπροστασίας για τους μαστούς.

Κατά τη διάρκεια της ακτινοβόλησης ζητάμε από τον εξεταζόμενο να μην καταπίνει (για τον περιορισμό των κινήσεων που προκαλούν artifact).

Υποχρεωτικός ο περιορισμός του πεδίου ακτινοβόλησης με τη χρήση των διαφραγμάτων βάθους.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Τίθεται πάντοτε στις εξεταζόμενες αναπαραγωγικής ηλικίας, το ερώτημα για αποκλεισμό εγκυμοσύνης πριν την πραγματοποίηση της εξέτασης.

Οι παρακάτω προβολές ΔΕΝ πρέπει να εφαρμόζονται σε περιπτώσεις κάκωσης ΑΜΣΣ, όταν οι ασθενείς αυτοί προσκομίζονται στο Ακτινολογικό Εργαστήριο σε φορείο ή με κηδεμόνα ακινητοποίησης ΑΜΣΣ.

1. Προσθιοπίσθια προβολή Α.Μ.Σ.Σ

1.α) Τοποθέτηση

Ο εξεταζόμενος τοποθετείται όρθιος ή ύπτιος, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ακουμπάει η πίσω επιφάνεια του πάνω στον ορθοστάτη ή στην ακτινολογική τράπεζα αντίστοιχα. Το κεφάλι τοποθετείται σε ελαφριά έκταση ώστε η ωτοακανθική γραμμή να είναι κάθετη στο επίπεδο του καταγραφέα (flat panel, κασέτα κ.τ.λ.)  και οι ώμοι ρυθμίζονται στο ίδιο εγκάρσιο επίπεδο. Το κεφάλι του εξεταζόμενου ακινητοποιείται με τις γωνίες της κάτω γνάθου και τις μαστοειδείς αποφύσεις να ισαπέχουν από το επίπεδο του καταγραφέα.

1.β) Επικέντρωση

Επικεντρώνουμε μεταξύ τρίτου και τέταρτου αυχενικού σπονδύλου  στο μέσο δηλαδή μεταξύ του γενείου και της μηνοειδούς εντομής, με την κεντρική ακτίνα 20⁰ κεφαλικά σε όρθιο ασθενή και 15⁰ κεφαλικά σε ύπτιο ασθενή (λόγω της μείωσης της αυχενικής λόρδωσης).

SID 115 cm / Ενδεικτικά ακτινολογικά στοιχεία: 75KVp – 8 mAs /Α.Δ. ναι / A.E.C μεσαίος θάλαμος.

1.γ) Αξιολόγηση

Χρήσιμη ακτινογραφία για την κατά μέτωπο μελέτη των πέντε κατώτερων  αυχενικών  σπονδύλων.

·                    Να περιλαμβάνεται όλη η αυχενική μοίρα (Α₃-Θ₁).

·                    Ο Α₃ να αναδεικνύεται χωρίς συμπροβολές.

·                    Οι μεσοσπονδύλιοι αρθρικοί χώροι να είναι ανοιχτοί και η  ακανθώδης απόφυση κάθε σπονδύλου να προβάλει στο ύψος της κάτω επιφάνειας του σώματος του.

·                    Οι ακανθώδεις αποφύσεις προβάλουν στο μέσο των σωμάτων, οι μεσάρθριες μοίρες και οι αυχένες παρουσιάζουν συμμετρία και οι στερνοκλειδικές αρθρώσεις να είναι συμμετρικές.

·                    Η σπονδυλική στήλη πρέπει να είναι ευθειασμένη.

·                    Η γωνίες της κάτω γνάθου πρέπει να ισαπέχουν  από τους αυχενικούς σπονδύλους.

2.Πλάγια προβολή Α.Μ.Σ.Σ .

2.α) Τοποθέτηση

Ο εξεταζόμενος τοποθετείται με το μέσο οβελιαίο επίπεδο να είναι παράλληλο με τον ορθοστάτη και ο ώμος να ακουμπάει σ’ αυτόν. Ο εξεταζόμενος  φέρει τους ώμους του προς τα κάτω, ώστε αυτοί να προβάλλονται κάτω από τον επίπεδο του Α7  (σε πολλές φορές χρήσιμο είναι να δίνουμε στο εξεταζόμενο να κρατά βάρη ισομερώς κατανεμημένα στα δύο χέρια, ώστε οι ώμοι να κατεβαίνουν προς τα κάτω). Το γένειο ανυψώνεται ελαφρά ώστε η ωτοακανθική γραμμή να γίνει παράλληλη με το έδαφος. Τέλος, το μέσο οβελιαίο επίπεδο του σώματος και του κρανίου του εξεταζομένου ρυθμίζεται έτσι ώστε να είναι παράλληλο με το επίπεδο του καταγραφέα.

2.β) Επικέντρωση

Επικεντρώνουμε στο μέσο του αυχένα, δηλαδή στο μέσο στεφανιαίο επίπεδο μεταξύ έξω ακουστικών πόρων και μηνοειδούς εντομής.

SID 180 cm / Ενδεικτικά ακτινολογικά στοιχεία: 75KVp – 8 mAs /Α.Δ. ναι / A.E.C μεσαίος θάλαμος.

2.γ) Αξιολόγηση

Χρήσιμη ακτινογραφία για τη μελέτη των αυχενικών σπονδύλων και των προσπονδυλικών μαλακών μορίων.

·                    Περιλαμβάνονται όλοι οι αυχενικοί σπόνδυλοι με τον Α4  στο κέντρο του φιλμ.

·                    Οι κλάδοι της κάτω γνάθου προβάλουν μπροστά από τους αυχενικούς σπονδύλους.

·                    Οι ώμοι προβάλλονται κάτω από τον Α7.

·                    Τα προσπονδυλικά μαλακά μόρια αναδεικνύονται ικανοποιητικά.

·                    Οι μεσάρθριες  μοίρες και οι μεσοσπονδυλικές  διαρθρώσεις κάθε αυχενικού σπονδύλου συμπροβάλλονται.

·                    Τα οπίσθια  χείλη των κλάδων της κάτω  γνάθου συμπροβάλλονται.

·                    Τα ημιμόρια του σώματος της κάτω γνάθου  και της κόγχης του ινιακού οστού συμπροβάλλονται .Το οπίσθιο τόξο του άτλαντα συμπροβάλλονται.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

-Bontrager Kenneth L., Lampignano John, Bontrager's Handbook of Radiographic Positioning and Techniques, Publisher: Mosby, Edition 8th, 2013

-Bushong S.: Radiologic Science for Technologists- Physics, Biology and Protection, 6th Edition, Mosby, St. Louis- U.S.A. 1997.

-Clark K.: Clark’ s Positioning in Radiography, tenth Edition, ILFORD, London 1979

-Lampignano John, Kendrick Leslie, Bontrager’s Textbook of Radiographic Positioning and Related Anatomy, Publisher: Mosby / Elsevier, Edition 9^th, 2017

-Meschan I.: Radiographic Positioning and Related Anatomy, W. B. Saunders Edition, U.S.A.1978

-Möller T.: Radiographic Anatomy, Thieme Medical Publications Inc., N. York 1992

-Sandstrom Staffan, The WHO manual of diagnostic imaging Radiographic Technique and Projections, World Health Organization 2003

-Wicke L.: Ακτινοανατομία- Φυσιολογικά Ευρήματα, Επιστημονικές Εκδόσεις «Γρ. Παρισιάνος», Αθήνα 1995.

-Αλειφερόπουλος Δ.: Οστά και Αρθρώσεις για Τεχνολόγους Ακτινολόγους, Ιατρικές εκδόσεις ΒΗΤΑ, Αθήνα 2000.

-Γαλανόπουλος Ν., Νηφόρος Ν., Στυλιαράς Λ.:  Βασική Ακτινολογία- Λήψεις, Ακτινοανατομία, Ακτινοδιαγνωστική, Επιστημονικές Εκδόσεις «Γρ. Παρισιάνος», Αθήνα. 

-Κουμαριανός Δ.: Ακτινογραφική Ανατομία και Προβολές - Οδηγός Μελέτης και ανασκόπησης, α’ Έκδοση, Αθήνα 1999.

-Κουμαριανός Δ.: Άτλας Ακτινολογικών προβολών και Ακτινοανατομίας, α’ Έκδοση, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1994.

-Κουμαριανός Δ.: Άτλας Ακτινολογικών προβολών, β’ Έκδοση, Τόμος 1ος και 2ος, Αθήνα 1999.

-Νασιόπουλος Κ, Οδηγός Ακτινολογικών Προβολών, Αθήνα 2008

-Παπαδόπουλος Λ.: Η Ακτινολογία και η Τεχνική της, Τόμος Α’, Εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1987.

-Στασινός Σ, Γεωργάκης Α, Οικονόμου Γ, Εργαστήριο Ακτινοτεχνολογίας, ΤΕΕ 2^ος κύκλος, Ειδικότητα Β. Ραδιολογίας, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2007

 www.radiologycommunity.gr

Β.Μ.-Θ.Θ.