Μαγνητική Τομογραφία Εμβρύου (Fetal MRI). Παρουσίαση πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων της τεχνικής σε συστήματα Μαγνητικών Τομογράφων υψηλού πεδίου.

Μαγνητική Τομογραφία Εμβρύου (Fetal MRI).

Η απεικόνιση εμβρύων σε μαγνητικούς τομογράφους υψηλού πεδίου (3.0 Tesla) παρουσιάζεται στις μέρες μας ως μια πολλά υποσχόμενη μέθοδος για την αξιολόγηση συνολικά της ανατομίας του εμβρύου.

            Η εμβρυϊκή απεικόνιση σε μαγνητικούς τομογράφους υψηλού πεδίου ≥ 3.0 Tesla μπορεί να χαρακτηρίζεται από υψηλής ποιότητας ανατομικές εικόνες, όμως παράλληλα χαρακτηρίζεται και από ένα βασικό εμπόδιο, τις πολυάριθμες ψευδοεικόνες (artifact). Αυτές είναι ιδιαίτερα εμφανείς στις περιπτώσεις του κινούμενου εμβρύου στο περιβάλλον του αμνιακού υγρού.

Αυξημένος λόγος σήματος προς θόρυβο (SNR): Τα βασικά πλεονεκτήματα της απεικόνισης 3.0 Τesla.

Στην μαγνητική τομογραφία εμβρύου, που ο στόχος απεικόνισης – το έμβρυο δηλαδή - είναι συνήθως πολύ μικρός και ιδιαίτερα κινητικός, η συμβολή των μαγνητικών τομογράφων υψηλού πεδίου είναι σημαντική εξαιτίας της αύξησης του σήματος SNR. Αποτέλεσμα αυτού είναι η λήψη υψηλότερης ποιότητας εικόνων και η ελαχιστοποίηση του χρόνου της εξέτασης σε σχέση με τους μαγνητικούς τομογράφους 1.5 Τesla.

Υψηλότερης ποιότητας εικόνες έχουμε, τόσο γιατί η μητέρα χρειάζεται να κρατήσει την αναπνοή της για μικρότερα χρονικά διαστήματα, κάτι που την κάνει να συνεργάζεται αποτελεσματικότερα με το προσωπικό του μαγνητικού τομογράφου, όσο επίσης και λόγω της μείωσης των ψευδοεικόνων (artifact) κίνησης του εμβρύου.

Η αύξηση του λόγου σήματος προς θόρυβο SNR μας επιτρέπει την απλούστευση των ακολουθιών, με τη χρήση παράλληλης απεικόνισης με πολλαπλά κανάλια για την επιτάχυνση των πρωτοκόλλων μαγνητικής τομογραφίας «ενός στιγμιότυπου» (single shot), για τη μείωση του TE σε χρονοβόρες ακολουθίες για την άμβλυνση της ευαισθησίας και τη μείωση του SAR στο εμβρύου, καθώς και την ελαχιστοποίηση του αριθμού των παλμών των ακολουθιών.

Απεικόνιση με ακολουθίες χρόνου βαρύτητας Τ1 σε συστήματα 3.0 Τesla

Στα συστήματα μαγνητικής τομογραφίας ≥ 3.0 T μπορούμε να πετύχουμε υψηλής ευκρίνειας και χωρικής ανάλυσης εικόνες πέραν του εγκεφάλου και σε άλλες δομές, όπως τα όργανα της κοιλιάς, τα άκρα αλλά και τον ομφάλιο λώρο. Η ευελιξία αυτή των συστημάτων MRI  ≥ 3.0 T μπορεί να φανεί χρήσιμη για την αξιολόγηση εμβρύων με δυσπλασίες του σκελετού, τις οποίες περιορισμένα μπορούμε να μελετήσουμε σε συστήματα μαγνητικής τομογραφίας 1.5 Tesla, εν αντιθέσει με τα συστήματα μαγνητικής τομογραφίας ≥ 3.0 T τα οποία παρέχουν εικόνες υψηλής ευκρίνειας και λεπτομέρειας. 

Επίσης, βελτιώνεται η απεικόνιση του υποδόριου λίπους στο αναπτυσσόμενο έμβρυο, το οποίο μπορεί να παρατηρηθεί ήδη από το δεύτερο έως το τέλος του δεύτερου τριμήνου, ενώ σε 1.5 Τesla αυτό καθυστερεί μέχρι το τρίτο τρίμηνο.

            Οι υπόλοιπες δομές που έχουν υψηλό σήμα  στον 1.5 Tesla παραμένουν φωτεινές και στον 3.0 Tesla, δηλαδή στον θυρεοειδή και στο μηκώνιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην απεικόνιση εμβρύων που διάγουν το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο της κύησης του, η ένταση του σήματος του μηκωνίου, χωρίς ουσιαστικές διαφοροποιήσεις μεταξύ 1.5 Tesla και 3.0 Tesla.

Ψευδοεικόνες (Artifacts) σε μαγνητικούς Τομογράφους 3 Tesla.

        Στην απεικόνιση του εμβρύου, το μέγεθος της εγκυμονούσας κοιλιάς της μητέρας σε συνδυασμό με την παρουσία αμνιακού υγρού, δημιουργούν προϋποθέσεις για την εμφάνιση ανεπιθύμητων ψευδοεικόνων (artifact) που έχουν ως αποτέλεσμα περιοχές χαμηλού σήματος στο κέντρο των λαμβανόμενων εικόνων. Αυτού του τύπου οι ψευδοεικόνες είναι ιδιαίτερα έντονες στις ακολουθίες single-shot fast spin-echo, που είναι και οι βασικότερες στην εμβρυϊκή απεικόνιση με μαγνητικό συντονισμό. Για την αποφυγή των εν λόγω προβλημάτων γίνεται η χρήση σύγχρονων τεχνικών όπως αυτής του «MultiTransmit», καθώς και ειδικών επιθεμάτων – μαξιλαριών που τοποθετούνται στην περιοχή της κοιλιάς της εγκύου.

Θέματα ασφάλειας εμβρυικής απεικόνισης σε τομογράφους υψηλού πεδίου.

Η απεικόνιση με μαγνητικό συντονισμό έχει χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση μαιευτικών, πλακουντιακών και εμβρυϊκών δυσπλασιών για περισσότερα από 20 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πολλές έρευνες διεξήχθησαν σε εργαστηριακά και κλινικά περιβάλλοντα για να προσδιοριστούν οι επιδράσεις της απεικόνισης με μαγνητικό συντονισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συνολικά, τα ευρήματα δεν δείχνουν ουσιαστικά στοιχεία για την πρόκληση τραυματισμού ή βλάβης στο έμβρυο. Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες διεξήχθησαν σε εντάσεις πεδίου μικρότερες από 3.0 Τ και απαιτούνται περαιτέρω έρευνες.

Θ.Θ.-Β.Μ.